„Dziady Adama Mickiewicza to jeden z naszych narodowych dramatów. Całe Dziady to w zasadzie pewien cykl, w którym II część opisuje tytułowy obrzęd- gusła odprawiane w cmentarnej kaplicy. Wiele fraz z tej części weszło bez wątpienia do najpowszechniejszego kanonu naszej rodzimej kultury.
Stanisław Moniuszko – nazwisko, które chyba każdy zna. Większość słysząc jego nazwisko powie – Halka lub Straszny Dwór. To dobre skojarzenie – te dwie opery to sukces i sława Moniuszki oraz najsłynniejsze polskie dzieła tego typu. Ale Moniuszko to postać szalenie ciekawa, która bardziej wnikliwym ujawnia więcej, niż te dwie opery – szereg dzieł mniej lub bardziej zapomnianych – jak opery Flis, czy Paria, kantata Widma do tekstu II części Dziadów, czy litewskie kantaty mitologiczne – Milda i Niłojła.