Jak daleko sięgają wpływy polskiej kultury? W odniesieniu do muzyki, mogłoby się wydawać, że kompozytorów fascynowały przede wszystkim polskie tańce ludowe, czego przykładem może być choćby ostatnio wspomniany polonez Modesta Musorgskiego. Oczywisty jest też spory wpływ Chopina, którego styl nierozerwalnie związany z polskim folklorem, wywarł ogromny wpływ na tworzących później kompozytorów-pianistów. Jednak twórców inspirowała także historia naszej ojczyzny, jak wiemy, często tak trudna, naznaczona piętnem ciągłych zmagań o upragnioną wolność.

Jednym z największych, muzycznych hołdów złożonych naszemu krajowi był poemat symfoniczny Edwarda Elgara Polonia. W literaturze muzycznej nie jest to jedyny utwór o tym tytule, wcześniej swoje dzieła zatytułowali tak Ryszard Wagner czy Ignacy Jan Paderewski. Dzieło Elgara odróżnia jednak od ich dzieł nie tylko sama materia muzyczna, ale także wyjątkowe okoliczności powstania.

W 1915 roku Emil Młynarski, polski dyrygent, jeden z założycieli i obecny patron Filharmonii Narodowej w Warszawie poprosił słynnego wówczas w całej Europie Elgara o napisanie utworu poświęconego Polsce. Kompozytor zgodził się i tak utwór zaczął powstawać. By oddać szacunek polskiej historii, a więc zakończonym porażkami powstaniom narodowym i poległym w walce patriotom, Elgar odwołał się w swoim poemacie do polskich pieśni patriotycznych: Warszawianki 1905 roku i popularnego Chorału znanego także od pierwszych słów pod tytułem Z dymem pożarów. Obok cytatów z znanych pieśni użył także motywu z Nokturnu g-moll Chopina, który zestawia z tematem Fantazji polskiej Paderewskiego. Wszystkie te odniesienia, które można porównać do muzycznej podróży poprzez dzieje Polski, prowadzą słuchacza do podniosłego i tchnącego patriotycznym duchem finału, w którym wybrzmiewa melodia Mazurka Dąbrowskiego!

Prawykonanie utworu miało miejsce w Londynie, a za pulpitem dyrygenckim stanął sam kompozytor. Podczas koncertu zebrano środki na rzecz Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Założycielami fundacji byli dwaj nieugięci obrońcy i rzecznicy polskiej sprawy za granicą, a więc Ignacy Jan Paderewski i Henryk Sienkiewicz.

Poemat symfoniczny Polonia Edwarda Elgara to nie tylko hołd złożony naszej ojczyźnie. Przede wszystkim to dowód na to, że niepojęta jest siła muzyki, która jednoczy ludzi w dążeniu do wspólnych celów, która niweluje wiele podziałów, gdy wszyscy stoimy przed nią jako sztuką, rozumiejąc się bez słów, jakby przestało mieć znaczenie jakim językiem się posługujemy. Czy nie tak właśnie Elgar przemówił po polsku?
https://youtu.be/9A5z_cvlf94