W sztuce często można spotkać dzieła, które odwołują się do twórczości poprzednich epok. Wielu artystów czerpało inspirację z istniejących już, znanych źródeł nadając im kształt nowy, podyktowany twórczą indywidualnością, uzależniony od ich własnego stylu oraz naznaczony współczesnymi im prądami artystycznymi.

Zapewne żyjący w XVI wieku Thomas Tallis nie przypuszczał, że jego muzyka zostanie wykorzystana niemal czterysta lat później. Ralph Vaughan Williams – bo to właśnie o nim tu mowa – temat zaczerpnął z Psalmu 2 z Psałterza arcybiskupa Matthewa Parkera, do którego właśnie renesansowy kompozytor napisał melodie. W 1906 roku zaadaptował go dla scenicznej wersji uwielbianej przez siebie chrześcijańskiej alegorii – „Wędrówki Pielgrzyma”. Cztery lata później ukończył Fantazję na temat Thomasa Tallisa, która stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych dzieł w jego twórczości.

Co sprawia, że jest to utwór naprawdę wyjątkowy? Przede wszystkim jego specyfika brzmieniowa. Kompozytor bowiem przeznaczył Fantazję na kwartet smyczkowy i dwie oddzielne orkiestry smyczkowe, rozstawione w różnych miejscach co daje specyficzne wrażenie echa gdy te dwa „organizmy” odpowiadają sobie na przemian. Technika ta znana była już w przeszłości, choćby w renesansie – wówczas zdarzało się umiejscowienie dwóch chórów w różnych częściach kościoła. W przypadku Fantazji pozwoliło to na osiągnięcie niezwykle silnych kontrastów oraz bardzo zróżnicowanego kolorytu brzmienia.

Vaughan Williams swoją muzyką zabiera nas w podróż w przeszłość widzianą własnym spojrzeniem. Fantazja to dla słuchacza przeżycie prawdziwie magiczne, wręcz metafizyczne. Łącząc dokonania przeszłości z nowatorskim, XX – wiecznym podejściem nastawionym na poszukiwanie własnego muzycznego języka, kompozytor stworzył dzieło odkrywcze, wykraczające poza ramy czasu. Zapraszamy do jego wysłuchania!