#189 Ekscentryk
Przedstawiamy dziś Państwu kompozytora określanego jako “najbardziej tajemniczą i złożoną osobowość muzyczną XX wieku”. Jest to Aleksander Skriabin, który zaczął pisać utwór symfoniczny z wykorzystaniem śmigła aeroplanu, próbował naśladować Chrystusa chodząc po wodach jeziora Genewskiego, ćwiczył jogę i planował skomponować Misterium, którego premiera odbyła by się w świątyni w Indiach. Aby lepiej poznać tytułowego ekscentryka zapraszamy na naszego bloga!
Aleksander uczył się u tego samego nauczyciela co Sergei Rachmaninoff. Gdy skończył konserwatorium szybko rozpoczął karierę solowego pianisty. Zdobył także uznanie jako kompozytor. Komponował głównie miniatury fortepianowe, utworów orkiestrowych napisał zaledwie kilka. Skriabin objął profesurę w Katedrze Fortepianu w Konserwatorium Moskiewskim. Jednak w atmosferze skandalu obyczajowego porzucił ustabilizowane życie i rodzinę, i wraz z młodą kochanką udał się w sześcioletnie tournée koncertowe po Europie zachodniej.
Skriabin przebywając poza granicami Rosji zainteresował się teozofią. Stworzył teorię, według której świat miał odnowić się przez kataklizm, który zrodzi jego własna twórcza inwencja. W tym celu przygotowywał Misterium łączące muzykę, taniec, grę kolorowych świateł i zapachów. Premiera miała odbyć się w Indiach, co nie doszło do skutku z powodu przedwczesnej śmierci kompozytora.
Wśród dokończonych dzieł Skriabina jest Prometeusz: Poemat ognia, o którym mówiono, że jest “najgłębiej teozoficznym utworem muzycznym jaki kiedykolwiek skomponowano, a jego symbolizm jest bezgraniczny”. Miał być wykonany przez orkiestrę, chór i fortepian świetlny. Skriabin chciał, by muzyce towarzyszyły kolorowe światła na ekranie, uruchamiane przez fortepian świetlny, którego klawisze służyły do wydobywania konkretnych kolorów.
Chociaż Skriabin zmarł w stosunkowo młodym wieku, miał duży wpływ na kulturę rosyjską. Uważano go za “ucieleśnione święto i triumf rosyjskiej kultury”. Na początku XX powstawały stowarzyszenia Skriabinistów, których celem było propagowanie twórczości kompozytora i kontynuowanie jego idei.
Zapraszamy do wysłuchania jednej z najbardziej znanych, lubianych i często wykonywanych przez pianistów kompozycji Skriabina – Etiudy cis-moll op. 2 nr 1. Jest to jeden z wcześniejszych utworów kompozytora, ale także jeden z jego pierwszych sukcesów.