#11 Praska serenada
Tematem naszego dzisiejszego przewodnika jest czeski kompozytor będący jednym z czołowych przedstawicieli muzyki klasycznej obok Bedřicha Smetany w swoim kraju. Antonín Dvořák jest twórcą, którego dorobek jest syntezą muzyki klasycyzmu i romantyzmu. Żył na przełomie XlX i XX wieku i pozostawił po sobie 120 kompozycji. Tworzył symfonie, poematy symfoniczne, kwartety smyczkowe, opery oraz koncerty.
A. Dvořák zawdzięcza początek swojej kariery Johannowi Brahmsowi, który to dostrzegł go na konkursie kompozytorskim w 1877 r., a następnie pomógł mu wydać jego kompozycje – „Tańce słowiańskie” na fortepian, dzięki którym najpierw zdobył sławę w Cesarstwie Austro-Węgierskim, a później także w całej Europie. Jako człowiek był uważany za wybuchowego i porywczego dziwaka, który często nosił wyróżniające się ubrania, a swoje pomysły zapisywał na mankietach koszul. Był on również człowiekiem, dla którego jakakolwiek zmiana miejsca była złem koniecznym. Prawie całe życie spędził pod jednym adresem, a gdy już się przeprowadził, to zaledwie piętro wyżej. W roku 1892 otrzymał on posadę kierownika Narodowego Konserwatorium Muzycznego w Nowym Yorku, jednak nie zagrzał tam długo miejsca, ponieważ już po roku wrócił do Europy. Podczas tego krótkiego pobytu na nowym kontynencie powstało najpopularniejsze dzieło kompozytora, czyli lX symfonia „Z Nowego Świata” zainspirowana rdzenną kulturą amerykańską.
Utwór, który Tobie dzisiaj zaprezentujemy pochodzi z wczesnej twórczości kompozytora, a konkretnie z roku 1875. Jest to Serenada E-dur na kwintet smyczkowy, którą Dvořák skomponował podobno w zaledwie 12 dni.
Składa się ona z 5 części, które są zmienne jak sam kompozytor. Każda z nich ma inny charakter, momentami melodia jest burzliwa, by innym razem być liryczna i stonowana. Kompozycja zaczyna się Moderato z pięknym tematem i kontrapunktem wiolonczeli w przetworzeniu. Druga część to Menuet: Allegro con moto, o bardziej tanecznym charakterze. W trzeciej części – Scherzo: Vivace kompozytor wprowadza dużo szybsze tempo, aby potem przejść do części Larghetto o spokojnym i lirycznym charakterze. Utwór kończy burzliwy finał – Allegro vivace, który przywodzi na myśl czeską polkę. Na końcu Serenady pojawia się również temat z części Moderato zamykający utwór swoistą klamrą.
Wysłuchanie całej serenady z pewnością zajęłoby Ci trochę czasu. Jeśli go nie masz proponujemy wysłuchanie tylko pierwszej części, a kiedy tylko nadarzy się okazja – całego utworu. Naprawdę warto!
Życzymy miłej niedzieli!!